اثربخشی برنامه غنی سازی ید: مروری بر مطالعات ملی یدرسانی نمک یددار

غنی­سازی ید گستره جهانی دارد. پایش برنامه ریزی شده برنامه­های غنی­سازی ید باید انجام شود تا اطمینان حاصل گردد که غنی­سازی در سطح مطلوب انجام می­شود. این مطالعه  با هدف بررسی اثربخشی برنامه غنی­سازی ید براساس داده­های مربوط به شیوع گواتر، میانه دفع ادراری ید کودکان سن مدرسه و وضعیت یدرسانی نمک یددار که در مطالعات ملی انجام شده و از زمان شروع غنی­سازی ید تاکنون گزارش شده است، انجام شد. برای یافتن اطلاعات علمی منتشر شده سیستم­های نظارتی اختلالات ناشی از کمبود ید، اطلاعات مربوط به اختلالات ناشی از کمبود ید در سطوح ملی، جستجو در پایگاه­های اطلاعاتی sid ،sciencedirect، pubmed، scopus  و iranmedex و بدون در نظرگرفتن محدودیت زمانی، به دو زبان فارسی و انگلیسی انجام شد. یافته­های پژوهش­های ملی منتشر شده به دست آمده، خلاصه و تفسیر شد. با آن که شیوع گواتر، دفع ید ادراری بچه­های سن مدرسه و وضعیت یدرسانی نمک یددار، معیارهای مورد نظر سند ملی تغذیه و امنیت غذایی را برآورده کرده است اما هنوز در چند استان عدم کفایت تغذیه­ای ید(میانه ادراری بالاتر یا پایین­تر از حد مطلوب) مشاهده می­شود. گرچه به نظر می­رسد ایران به پیشرفت­های قابل توجهی در یددار کردن جهانی نمک و رسیدن به همه معیارهای حذف کمبود ید رسیده است، اما عدم کفایت تغذیه­ای ید مشاهده شده در برخی استان­ها به توجه و چاره­جویی نیاز دارد. همچنان با توجه به اهمیت پایش برنامه غنی­سازی در حفظ این موفقیت، انجام پایش پنجم ملی ضروری به نظر می­رسد.